Ο γιγάντιος Κούρος. Αρχαιολογικό Μουσείο Θάσου.Την αποκαλούν "σμαραγδένιο νησί" και όχι άδικα. Τα πλούσια δάση της από θασίτικο πεύκο, μαύρη πεύκη και μακεδονίτικο έλατο, οι σμαραγδένιοι κόρφοι, οι χρυσές αμμουδιές, τα γραφικά χωριά με τα παραδοσιακά πέτρινα σπίτια και τις κατάφυτες αυλές, η μυρωδιά από θυμάρι που σ' ακολουθεί σε κάθε σου βήμα, όλα σε κάνουν ν' αναρωτιέσαι, αν τελικά ο ... επίγειος παράδεισος βρίσκεται σ' αυτή τη "γωνιά" του βορείου Αιγαίου.
Η Θάσος βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από τα λιμάνια της Καβάλας και της Κεραμωτής, μέσω των οποίων εξυπηρετούνται τα πλοία της γραμμής και ταχύπλοα σκάφη, που μεταφέρουν τους ντόπιους και τους επισκέπτες, στο νησί
Το παλιό και νέο λιμάνι του νησιού βρίσκεται στην "καρδιά" της κωμόπολης της Θάσου (ή Λιμένας, όπως τον αποκαλούν οι ντόπιοι), που βρίσκεται χτισμένη στον κόλπο ανάμεσα στα ακρωτήρια Εβραιόκαστρο και Παχύ και αποτελεί το διοικητικό κέντρο του νησιού.
Το αρχαιολογικό μουσείο, η αρχαία αγορά, το αρχαίο θέατρο της Θάσου, η Ακρόπολη ,το Καλογερικό, το εμπορικό λιμάνι ,τα γραφικά σοκάκια στο λιμάνι των ψαράδων προ(σ)καλούν τον επισκέπτη να ανακαλύψει τις ομορφιές τους, ενώ οι λάτρεις της θάλασσας μπορούν να κατευθυνθούν προς τη Μακρύαμμο, την παραλία του Παχύ, την παραλία Γλυφάδα, το Παπαλιμάνι, το Νυστέρι και τις πολλές άλλες παραλίες του νησιού.
Απαραίτητο συστατικό για μια πετυχημένη "συνταγή" διακοπών στο νησί- στολίδι του βορείου Αιγαίου είναι η περιήγηση στα πανέμορφα χωριά του, με τα γραφικά πέτρινα σπίτια, που "αναδύουν" μεθυστικά αρώματα από τις πολύχρωμες, λουλουδιασμένες αυλές τους.
Ένα από τα πιο γνωστά χωριά- σύμφωνα με όσα αναφέρονται σε τουριστικούς οδηγούς των αυτοδιοικητικών αρχών της περιοχής- είναι η Ποταμιά, που είναι χτισμένη στους πρόποδες του ψηλότερου βουνού της Θάσου, μέσα σ' ένα καταπράσινο τοπίο. Ατραξιόν" του χωριού αποτελεί το μουσείο του γνωστού γλύπτη Πολύγνωτου Βαγή, ο οποίος κατάγεται από το νησί. Η περιοχή είναι γνωστή και για μια από τις ομορφότερες παραλίες του νησιού, τη Χρυσή Άμμο, στη Σκάλα Ποταμιά, που αποτελεί το παραθαλάσσιο τμήμα του χωριού.
Άλλη ξακουστή περιοχή του νησιού είναι τα Λιμενάρια. Εκεί- μεταξύ άλλων- μπορεί να δει κάποιος ένα δείγμα εκλεκτής αρχιτεκτονικής των αρχών του 20ου αιώνα, το Παλατάκι (πρώην γραφεία της γερμανικής εταιρίας Speidel) και να επισκεφθεί τη σπηλιά που βρίσκεται στην ίδια περιοχή.
Η Παναγία είναι ένα παραδοσιακό χωριό της Θάσου με πλούσια ιστορία, που "μετρά" τρεις και πλέον αιώνες, ενώ και στα βυζαντινά χρόνια, στην περιοχή υπήρχε οικισμός, με το όνομα "Αναστάσιον".
Παλιό χωριό ψαράδων, αλλά και λιμάνι του χωριού Θεολόγος είναι ο Ποτός, μικρός αγροτικός οικισμός η Αστρίδα, ενώ μια από τις σημαντικότερες- οικονομικά- περιοχές του νησιού είναι ο Πρίνος, μετά την ανακάλυψη πετρελαίου και την εγκατάσταση πετρελαιοπηγών στη θαλάσσια περιοχή της.
Σε απόσταση μόλις 4 χλμ από τον Πρίνο, βρίσκονται δύο από τα γραφικότερα χωριά της Θάσου, "κρεμασμένα" στις πλαγιές ενός λόφου και "πνιγμένα" στο πράσινο. Πρόκειται για το Μικρό Καζαβίτι (Μικρός Πρίνος) και το Μεγάλο Καζαβίτι (Μεγάλος Πρίνος).
"Πλεγμένη" με μύθους και θρύλους είναι η ιστορία της Αλυκής, που λέγεται πως ήταν βασίλειο στην αρχαιότητα, με ηγέτιδα μια γυναίκα, την Αλίκη.
Στα αρχαία χρόνια έχει αφετηρία και η ιστορία του Θεολόγου, ιστορικό κεφαλοχώρι του νησιού, όπου έχει ανακαλυφθεί (συγκεκριμένα, στη διαδρομή μεταξύ Ποτού και Θεολόγου) ένας οικισμός και μια νεκρόπολη που χρονολογούνται πριν από τον 8o π.Χ. αιώνα.
Αρχαιολογικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι εγκαταστάσεις λουτρών της ύστερης ρωμαϊκής εποχής, που βρέθηκαν στη Σκάλα Σωτήρα, αλλά και τα ερείπια προϊστορικού οικισμού που ανάγονται στην πρώιμη εποχή του Χαλκού, στην ίδια περιοχή.
Μια βυζαντινή εκκλησία και δύο ελληνιστικοί πύργοι προκαλούν το ενδιαφέρον στη Θημωνιά, ένα μικρό οικισμό στα ν/α του νησιού, ενώ ένα χωριό με μακρά παράδοση και ιστορία, από τα παλαιότερα του νησιού είναι η Καληράχη.
Ο "άτακτος" Δίας και η ανακάλυψη της Θάσου
Ο μύθος λέει πως μια από τις πολλές ερωτικές περιπέτειες του "άτακτου" αρχηγού των θεών του Ολύμπου, του Δία, είχε ως αποτέλεσμα την "ανακάλυψη" της Θάσου. Ο Δίας μεταμορφώθηκε σε ταύρο, απήγαγε την υπάκουη Ευρώπη και την έκρυψε στην Κρήτη. Ο Αγένορ, πατέρας της Ευρώπης και βασιλιάς της ανατολικής Φοινίκης, τον καιρό εκείνο, έστειλε τους γιους του και τον εγγονό του- ή κατ' άλλους γιο του- το Θάσο να βρουν την Ευρώπη και να μην γυρίσουν χωρίς αυτή. Ο Θάσος έψαξε για την Ευρώπη σε πολλά μέρη έως ότου έφτασε στο νησί αυτό. Σαγηνεμένος από τις ομορφιές του και κουρασμένος από την ανέλπιδα αναζήτηση, ο Θάσος αποφάσισε να εγκατασταθεί στο νησί, στο οποίο κι έδωσε το όνομά του.
Η Θάσος αναφέρεται και ως γενέτειρα της θεάς Δήμητρας, η οποία άρχισε από εκεί να διδάσκει την τέχνη της γεωργίας.
Το νησί ήταν αποικία των Παρίων. Ήκμασε στα τέλη του 6ου αιώνα π.Χ. και στις αρχές του 5ου. Κατά τις ανασκαφές που έγιναν, αποκαλύφθηκαν πολλά μνημειακά κτίρια, όπως τα ιερά του Ποσειδώνα, του Διονύσου, της Αρτέμιδος και του Ηρακλή. Στην ακρόπολη του Λιμένα, βρίσκονται τα ιερά του Πυθείου Απόλλωνα, της Πολιόχου Αθηνάς και του Πανός, καθώς και επιβλητικά τείχη του 5ου αι. π.Χ. Στους καλοκαιρινούς μήνες, το ρωμαϊκό θέατρο φιλοξενεί πλήθος θεατρικών παραστάσεων. Τον 9ο αι. μ.Χ., οι Σαρακηνοί της Κρήτης κατέλαβαν τη Θάσο και τη λεηλάτησαν. Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους, το 1204, οι Ενετοί έθεσαν υπό την κυριαρχία τους το νησί, που το 1259 περιήλθε στο ανασυγκροτημένο βυζαντινό κράτος των Παλαιολόγων. Μετά την πτώση της Πόλης στους Τούρκους, η Θάσος, όπως και άλλα θρακικά νησιά, περιήλθε στους τελευταίους. Το 1841, ο Μοχάμετ Άλι την περιέλαβε στην αιγυπτιακή διοίκηση μέχρι το 1908, οπότε επανήλθε στην τουρκική κυριαρχία. Απελευθερώθηκε το 1912, από τον ελληνικό στρατό.
Ελιά θρούμπα, μέλι και καρυδάκι Θάσου
Η Θάσος είναι γεμάτη από ελαιώνες και η παραγωγή του λαδιού είναι μια από τις βασικές ασχολίες των κατοίκων της. Σύμφωνα με την ιστορία του νησιού, τα πρώτα ελαιόδεντρα φυτεύτηκαν από τους Φοίνικες, πριν από περίπου 2.500 χρόνια, στον κάμπο του Ραχωνίου και τον κάμπο του Πρίνου, εκεί που, σήμερα, παράγεται η μεγαλύτερη ποσότητα βρώσιμης ελιάς θρούμπας.
Ανεπτυγμένη είναι και η μελισσοκομία στο νησί. Στο εκτεταμένο πευκοδάσος της Θάσου παράγεται ένα μέλι μοναδικό στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου, πλούσιο σε ιχνοστοιχεία, με εξαιρετικό άρωμα και υψηλή διατροφική αξία.
ANA-MPA.GR
Η Θάσος βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από τα λιμάνια της Καβάλας και της Κεραμωτής, μέσω των οποίων εξυπηρετούνται τα πλοία της γραμμής και ταχύπλοα σκάφη, που μεταφέρουν τους ντόπιους και τους επισκέπτες, στο νησί
Το παλιό και νέο λιμάνι του νησιού βρίσκεται στην "καρδιά" της κωμόπολης της Θάσου (ή Λιμένας, όπως τον αποκαλούν οι ντόπιοι), που βρίσκεται χτισμένη στον κόλπο ανάμεσα στα ακρωτήρια Εβραιόκαστρο και Παχύ και αποτελεί το διοικητικό κέντρο του νησιού.
Το αρχαιολογικό μουσείο, η αρχαία αγορά, το αρχαίο θέατρο της Θάσου, η Ακρόπολη ,το Καλογερικό, το εμπορικό λιμάνι ,τα γραφικά σοκάκια στο λιμάνι των ψαράδων προ(σ)καλούν τον επισκέπτη να ανακαλύψει τις ομορφιές τους, ενώ οι λάτρεις της θάλασσας μπορούν να κατευθυνθούν προς τη Μακρύαμμο, την παραλία του Παχύ, την παραλία Γλυφάδα, το Παπαλιμάνι, το Νυστέρι και τις πολλές άλλες παραλίες του νησιού.
Απαραίτητο συστατικό για μια πετυχημένη "συνταγή" διακοπών στο νησί- στολίδι του βορείου Αιγαίου είναι η περιήγηση στα πανέμορφα χωριά του, με τα γραφικά πέτρινα σπίτια, που "αναδύουν" μεθυστικά αρώματα από τις πολύχρωμες, λουλουδιασμένες αυλές τους.
Ένα από τα πιο γνωστά χωριά- σύμφωνα με όσα αναφέρονται σε τουριστικούς οδηγούς των αυτοδιοικητικών αρχών της περιοχής- είναι η Ποταμιά, που είναι χτισμένη στους πρόποδες του ψηλότερου βουνού της Θάσου, μέσα σ' ένα καταπράσινο τοπίο. Ατραξιόν" του χωριού αποτελεί το μουσείο του γνωστού γλύπτη Πολύγνωτου Βαγή, ο οποίος κατάγεται από το νησί. Η περιοχή είναι γνωστή και για μια από τις ομορφότερες παραλίες του νησιού, τη Χρυσή Άμμο, στη Σκάλα Ποταμιά, που αποτελεί το παραθαλάσσιο τμήμα του χωριού.
Άλλη ξακουστή περιοχή του νησιού είναι τα Λιμενάρια. Εκεί- μεταξύ άλλων- μπορεί να δει κάποιος ένα δείγμα εκλεκτής αρχιτεκτονικής των αρχών του 20ου αιώνα, το Παλατάκι (πρώην γραφεία της γερμανικής εταιρίας Speidel) και να επισκεφθεί τη σπηλιά που βρίσκεται στην ίδια περιοχή.
Η Παναγία είναι ένα παραδοσιακό χωριό της Θάσου με πλούσια ιστορία, που "μετρά" τρεις και πλέον αιώνες, ενώ και στα βυζαντινά χρόνια, στην περιοχή υπήρχε οικισμός, με το όνομα "Αναστάσιον".
Παλιό χωριό ψαράδων, αλλά και λιμάνι του χωριού Θεολόγος είναι ο Ποτός, μικρός αγροτικός οικισμός η Αστρίδα, ενώ μια από τις σημαντικότερες- οικονομικά- περιοχές του νησιού είναι ο Πρίνος, μετά την ανακάλυψη πετρελαίου και την εγκατάσταση πετρελαιοπηγών στη θαλάσσια περιοχή της.
Σε απόσταση μόλις 4 χλμ από τον Πρίνο, βρίσκονται δύο από τα γραφικότερα χωριά της Θάσου, "κρεμασμένα" στις πλαγιές ενός λόφου και "πνιγμένα" στο πράσινο. Πρόκειται για το Μικρό Καζαβίτι (Μικρός Πρίνος) και το Μεγάλο Καζαβίτι (Μεγάλος Πρίνος).
"Πλεγμένη" με μύθους και θρύλους είναι η ιστορία της Αλυκής, που λέγεται πως ήταν βασίλειο στην αρχαιότητα, με ηγέτιδα μια γυναίκα, την Αλίκη.
Στα αρχαία χρόνια έχει αφετηρία και η ιστορία του Θεολόγου, ιστορικό κεφαλοχώρι του νησιού, όπου έχει ανακαλυφθεί (συγκεκριμένα, στη διαδρομή μεταξύ Ποτού και Θεολόγου) ένας οικισμός και μια νεκρόπολη που χρονολογούνται πριν από τον 8o π.Χ. αιώνα.
Αρχαιολογικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι εγκαταστάσεις λουτρών της ύστερης ρωμαϊκής εποχής, που βρέθηκαν στη Σκάλα Σωτήρα, αλλά και τα ερείπια προϊστορικού οικισμού που ανάγονται στην πρώιμη εποχή του Χαλκού, στην ίδια περιοχή.
Μια βυζαντινή εκκλησία και δύο ελληνιστικοί πύργοι προκαλούν το ενδιαφέρον στη Θημωνιά, ένα μικρό οικισμό στα ν/α του νησιού, ενώ ένα χωριό με μακρά παράδοση και ιστορία, από τα παλαιότερα του νησιού είναι η Καληράχη.
Ο "άτακτος" Δίας και η ανακάλυψη της Θάσου
Ο μύθος λέει πως μια από τις πολλές ερωτικές περιπέτειες του "άτακτου" αρχηγού των θεών του Ολύμπου, του Δία, είχε ως αποτέλεσμα την "ανακάλυψη" της Θάσου. Ο Δίας μεταμορφώθηκε σε ταύρο, απήγαγε την υπάκουη Ευρώπη και την έκρυψε στην Κρήτη. Ο Αγένορ, πατέρας της Ευρώπης και βασιλιάς της ανατολικής Φοινίκης, τον καιρό εκείνο, έστειλε τους γιους του και τον εγγονό του- ή κατ' άλλους γιο του- το Θάσο να βρουν την Ευρώπη και να μην γυρίσουν χωρίς αυτή. Ο Θάσος έψαξε για την Ευρώπη σε πολλά μέρη έως ότου έφτασε στο νησί αυτό. Σαγηνεμένος από τις ομορφιές του και κουρασμένος από την ανέλπιδα αναζήτηση, ο Θάσος αποφάσισε να εγκατασταθεί στο νησί, στο οποίο κι έδωσε το όνομά του.
Η Θάσος αναφέρεται και ως γενέτειρα της θεάς Δήμητρας, η οποία άρχισε από εκεί να διδάσκει την τέχνη της γεωργίας.
Το νησί ήταν αποικία των Παρίων. Ήκμασε στα τέλη του 6ου αιώνα π.Χ. και στις αρχές του 5ου. Κατά τις ανασκαφές που έγιναν, αποκαλύφθηκαν πολλά μνημειακά κτίρια, όπως τα ιερά του Ποσειδώνα, του Διονύσου, της Αρτέμιδος και του Ηρακλή. Στην ακρόπολη του Λιμένα, βρίσκονται τα ιερά του Πυθείου Απόλλωνα, της Πολιόχου Αθηνάς και του Πανός, καθώς και επιβλητικά τείχη του 5ου αι. π.Χ. Στους καλοκαιρινούς μήνες, το ρωμαϊκό θέατρο φιλοξενεί πλήθος θεατρικών παραστάσεων. Τον 9ο αι. μ.Χ., οι Σαρακηνοί της Κρήτης κατέλαβαν τη Θάσο και τη λεηλάτησαν. Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους, το 1204, οι Ενετοί έθεσαν υπό την κυριαρχία τους το νησί, που το 1259 περιήλθε στο ανασυγκροτημένο βυζαντινό κράτος των Παλαιολόγων. Μετά την πτώση της Πόλης στους Τούρκους, η Θάσος, όπως και άλλα θρακικά νησιά, περιήλθε στους τελευταίους. Το 1841, ο Μοχάμετ Άλι την περιέλαβε στην αιγυπτιακή διοίκηση μέχρι το 1908, οπότε επανήλθε στην τουρκική κυριαρχία. Απελευθερώθηκε το 1912, από τον ελληνικό στρατό.
Ελιά θρούμπα, μέλι και καρυδάκι Θάσου
Η Θάσος είναι γεμάτη από ελαιώνες και η παραγωγή του λαδιού είναι μια από τις βασικές ασχολίες των κατοίκων της. Σύμφωνα με την ιστορία του νησιού, τα πρώτα ελαιόδεντρα φυτεύτηκαν από τους Φοίνικες, πριν από περίπου 2.500 χρόνια, στον κάμπο του Ραχωνίου και τον κάμπο του Πρίνου, εκεί που, σήμερα, παράγεται η μεγαλύτερη ποσότητα βρώσιμης ελιάς θρούμπας.
Ανεπτυγμένη είναι και η μελισσοκομία στο νησί. Στο εκτεταμένο πευκοδάσος της Θάσου παράγεται ένα μέλι μοναδικό στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου, πλούσιο σε ιχνοστοιχεία, με εξαιρετικό άρωμα και υψηλή διατροφική αξία.
ANA-MPA.GR
