Με την Ελλάδα τιμώμενη χώρα ετοιμάζεται να ανοίξει την ερχόμενη εβδομάδα τις πύλες της η 54η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Βελιγραδίου (26 Οκτωβρίου έως 1 Νοεμβρίου 2009). Μία από τις μεγαλύτερες εκθέσεις βιβλίου των Βαλκανίων που φιλοξενεί 800 εκθέτες από όλο τον κόσμο και δέχεται περισσότερους από 200.000 επισκέπτες.Η Σερβία, χώρα με μεγάλη εκδοτική και λογοτεχνική παράδοση (Ιβο Άντριτς, Ντανίλο Κις, Μίλοραντ Πάβιτς οι πιο«διεθνείς») δείχνει εμφανές ενδιαφέρον για την ελληνική λογοτεχνία. Είναι ενδεικτικό ότι στο διάστημα 2003-2009 κυκλοφόρησαν περισσότεροι από 150 τίτλοι ελληνικών βιβλίων μεταφρασμένων στα σερβικά: 50 τίτλοι αρχαιοελληνικής γραμματείας, 2 βυζαντινής γραμματείας, 50 σύγχρονης λογοτεχνίας, αλλά και 50 βιβλία που αφορούν την Ορθοδοξία. Το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού έχει ορίσει το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) υπεύθυνο για την οργάνωση και υλοποίηση του έργου «Ελλάδα τιμώμενη χώρα στη ΔΕΒ Βελιγραδίου» -όπως κάθε φορά που η Ελλάδα είναι τιμώμενη χώρα- και έχει εγκρίνει για την ελληνική συμμετοχή στο Βελιγράδι προϋπολογισμό ύψους 100.000 ευρώ.
Το έργο πραγματοποιείται με τη συνεργασία των Ελλήνων εκδοτών και συγγραφέων και την υποστήριξη της Ελληνικής Πρεσβείας στο Βελιγράδι. Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εκδοτών Βιβλιοπωλών (ΠΟΕΒ) και ο Σύνδεσμος Εκδοτών Βιβλίου (ΣΕΚΒ) θα βρίσκονται δια των εκπροσώπων τους στο Βελιγράδι. Συμμετέχουν επίσης το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ), ο Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού (ΕΟΤ), το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων (ΤΑΠ) και το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού (ΙΜΕ).
Το πολιτιστικό πρόγραμμα της τιμώμενης χώρας περιλαμβάνει:
-Παρουσιάσεις βιβλίων, ομιλίες, συζητήσεις, παιδικά εργαστήρια, προβολές ντοκιμαντέρ, καθώς και «τρισδιάστατες» προβολές ντοκιμαντέρ με θέμα «Η Αρχαία Αγορά» από το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού. Σημαντική η παρουσία δεκατριών Ελλήνων συγγραφέων που συμμετέχουν στο πολιτιστικό πρόγραμμα. Πρόκειται για συγγραφείς που το έργο τους δεν είναι άγνωστο στη Σερβία: είτε τα βιβλία τους μεταφράστηκαν και κυκλοφορούν τον τελευταίο χρόνο στα σερβικά, είτε έχουν διακριθεί με βραβεία στη Σερβία, ή υπήρξαν υποψήφιοι για το BALKANIKA.
-Συγκεκριμένα συμμετέχουν: οι συγγραφείς Δημήτρης Νόλλας, Τάκης Θεοδωρόπουλος, Νίκος Παναγιωτόπουλος, Αλέξης Σταμάτης, Ελενα Χουζούρη, Δημήτρης Μίγγας, Κώστας Ασημακόπουλος, ο πανεπιστημιακός Χρήστος Γιανναράς, οι ποιητές Μαρία Λαϊνά και Νάσος Βαγενάς, οι συγγραφείς παιδικού βιβλίου Βάσω Ψαράκη και Χαρά Γιαννακοπούλου.
Το Δ.Σ. του ΕΚΕΒΙ θα εκπροσωπήσει ο συγγραφέας και ακαδημαϊκός Θανάσης Βαλτινός ο οποίος και θα απευθύνει χαιρετισμό στην επίσημη τελετή εγκαινίων της ΔΕΒ Βελιγραδίου. -Το πολιτιστικό πρόγραμμα της τιμώμενης χώρας πλαισιώνεται από παράλληλες εκδηλώσεις: Η Ταινιοθήκη του Βελιγραδίου έχει επιμεληθεί το αφιέρωμα «Η Ελληνική λογοτεχνία στο σινεμά» με προβολές διεθνών κινηματογραφικών παραγωγών εμπνευσμένων από την αρχαία ελληνική δραματολογία και από το έργο του Καζαντζάκη ενώ η Εστία του Ιδρύματος Ελληνικού Πολιτισμού στο Βελιγράδι διοργανώνει έκθεση λευκωμάτων με θέμα «Φωτογραφικό Οδοιπορικό στην Ελλάδα». -Επίσης, το Ανοιχτό Πανεπιστήμιο του Ι.Μ. Kolarac θα οργανώσει διαλέξεις για την ελληνική λογοτεχνία με ομιλητές διδάσκοντες του Τμήματος Νεοελληνικών Σπουδών της Φιλολογικής Σχολής Βελιγραδίου.
Το ελληνικό περίπτερο
Στο Ελληνικό Περίπτερο, στο επίκεντρο της Έκθεσης, θα παρουσιαστεί η σύγχρονη ελληνική βιβλιοπαραγωγή χωρισμένη σε οκτώ θεματικές ενότητες:
1. Αρχαία Ελλάδα,
2.Μυθοπλασία: Μυθιστόρημα - Διηγήματα - Αστυνομικό μυθιστόρημα - Θέατρο,
3. Ποίηση,
4. Παιδικό βιβλίο,
5.Θεματικές ενότητες: Λευκώματα - Επιστήμες του Ανθρώπου -Ιστορία - Γαστρονομία,
6. Μεταφρασμένα ελληνικά βιβλία στα σερβικά,
7. Εκδόσεις εκμάθησης Ελληνικής γλώσσας για ξένους-Λεξικά,
8. Ορθοδοξία.
Παράλληλα με την έκθεση βιβλίου στο Ελληνικό Περίπτερο παρουσιάζονται και άλλες ενδιαφέρουσες πτυχές του ελληνικού λογοτεχνικού -και όχι μόνο- πολιτισμού:
Έκθεση με έργα του γνωστού σκιτσογράφου Αρκά που με το ιδιότυπο χιούμορ του έχει κερδίσει το ενδιαφέρον των Σέρβων αναγνωστών.
Τέσσερα βιβλία του «Ο Θεός αγαπάει τον κλέφτη», «Κακές παρέες», «Ένα ποντίκι στη σούπα μου», «Γιατρέ, έχω ένα βάρος», έχουν κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Paradigma το 2004 με μεγάλη επιτυχία. -Έκθεση με έξι πρωτότυπα έργα των Ελλήνων εικονογράφων που ήταν υποψήφιοι για το βραβείο Άντερσεν, θα εκτεθούν στην ενότητα για το Παιδικό Βιβλίο: πρόκειται για τους Βάσω Ψαράκη (υποψήφια το 2006), Βασίλη Παπατσαρούχα (υποψήφιος το 2008) και Διατσέντα Παρίση (υποψήφια για το 2010). -Ηχογραφημένες απαγγελίες στίχων των βραβευμένων με Νόμπελ Ελλήνων ποιητών Οδυσσέα Ελύτη και Γιώργο Σεφέρη, θα έχουν την ευκαιρία να ακούσουν οι επισκέπτες του Ελληνικού Περιπτέρου στην ενότητα της Ποίησης.
-Προβολές ντοκιμαντέρ θα πραγματοποιούνται καθημερινά στο Ελληνικό Περίπτερο δημιουργώντας οπτικές γέφυρες ανάμεσα στις λογοτεχνικές εκδηλώσεις. Πρόκειται για τη σειρά «Προορισμοί στην Ελλάδα» του ΕΟΤ και «Ελληνικά Μοναστήρια» της Αγιορείτικης Εστίας. Ο Έφηβος των Αντικηθύρων, θα καλωσορίζει τους επισκέπτες στην είσοδο του περιπτέρου -στην ενότητα για την Αρχαία Ελλάδα- σε εξαιρετικό αντίγραφο που προσέφερε το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων (ΤΑΠ).
Το Ελληνικό Περίπτερο θα φιλοξενήσει επίσης, σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο με βιβλιοθήκες, τους Έλληνες εκδότες που ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση του ΕΚΕΒΙ. Σαράντα συνολικά εκδότες θα συμμετάσχουν με βιβλία τους στην Έκθεση, εννιά από τους οποίους θα παραστούν οι ίδιοι στο Βελιγράδι: Εστία, Μίλητος, Μεταίχμιο, Α. Μαλλιάρης-Παιδεία, Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων (ΤΑΠ), Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού (ΙΜΕ), Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ), Αγιορείτικη Εστία, Εταιρία Ψυχοκοινωνικής Υγείας του παιδιού και του Εφήβου (ΕΨΥΠΕ).
