| Για πρώτη φορά προέκυψε η σύνδεσή του με μία συγκεκριμένη περιοχή, τη ΒΔ Ελλάδα, ενώ οι ελικοειδείς σπείρες δεν έχουν τη μορφή των σπειρών του Αρχιμήδη |
Ο «Μηχανισμός των Αντικυθήρων» -βρέθηκε σε θραύσματα σε ρωμαϊκό ναυάγιο- χρησιμοποιήθηκε στην περιοχή της Βορειοδυτικής Ελλάδας, μεταξύ Δωδώνης, Κέρκυρας και Βουθρωτού στη Β. Ηπειρο. Οι ελικοειδείς σπείρες που χρησιμοποιούσε για τον υπολογισμό των μηνών και της θέσης της σελήνης είναι διαφορετικές από τις σπείρες του Αρχιμήδη, ενώ ο δείκτης της πρώτης σπείρας δεν ήταν στερεωμένος στο κέντρο, αλλά πηγαινοερχόταν ελεύθερος για να παρακολουθεί την κίνηση.
Τις τρεις αυτές νέες διαπιστώσεις καταθέτει στη διεθνή επιστημονική έρευνα για τον πρώτο γνωστό υπολογιστή της ιστορίας, η διδακτορική διατριβή της απόφοιτης του Τμήματος Φυσικής και του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΑΠΘ, Μαγδαληνής Αναστασίου, που βρίσκεται σε εξέλιξη υπό την επίβλεψη του καθηγητή του Τμήματος Φυσικής, Ιωάννη Σειραδάκη.
Από τη μέχρι σήμερα πορεία της διατριβής προέκυψε η σύνδεση του Μηχανισμού με μια συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, κάτι που γίνεται για πρώτη φορά και, όπως εξηγεί στο «Εθνος» ο κ. Σειραδάκης, αυτή τεκμηριώνεται από τρία ανεξάρτητα ερευνητικά αποτελέσματα:
n Σε μια από τις δευτερεύουσες κλίμακες του μηχανισμού εντοπίστηκε ένα δισκάκι, χωρισμένο σε τεταρτημόρια, στο οποίο αναφέρονταν οι τέσσερις πανελλήνιοι στεφανίτες αγώνες (Ολυμπιακοί, Πύθια, Ισθμια και Νέμεα), αλλά και η λέξη «Νάια», οι αγώνες που γινόταν στη Δωδώνη και έγιναν στεφανίτες από τον βασιλιά της Ηπείρου Πύρρο όταν επέστρεψε από τη Σικελία.
Ενας από τους δύο σπειροειδείς έλικες που βρίσκονται στο πίσω μέρος του Μηχανισμού, η σπείρα του Μέτωνα, είναι χωρισμένη σε 235 υποδιαιρέσεις-μήνες, οι οποίοι ταυτίζονται 100% με το ημερολόγιο της Κέρκυρας και του Βουθρωτού και σχεδόν απόλυτα με αυτό της Δωδώνης.
Αντίθετα, είναι εντελώς διαφορετικές από το ημερολόγιο των Αθηνών, της Ρόδου και άλλων πόλεων της αρχαίας Ελλάδας, από τις οποίες η καθεμία είχε το δικό της ημερολόγιο.
Από την ανάλυση των αστρικών γεγονότων που αναγράφονται στο Παράπηγμα του Μηχανισμού, προκύπτει πως ήταν κατασκευασμένος έτσι ώστε να παρατηρείται από το γεωγραφικό πλάτος που ταιριάζει σε αυτό της ΒΔ Ελλάδας.
Οι άλλες δύο διαπιστώσεις της διατριβής είναι τεχνικές και αφορούν τη σπείρα του Μέτωνα. Η πρώτη -απογοητευτική για τους ερευνητές- διαπίστωση είναι πως αυτή δεν έχει τη μαθηματική μορφή των σπειρών του Αρχιμήδη, αλλά διαδοχικές σπείρες που έχουν δημιουργηθεί από συνεχόμενα ημικύκλια. «Ως Ελληνες ερευνητές, θα ήμασταν ενθουσιασμένοι αν αποδεικνυόταν σύνδεση με τη σπείρα του Αρχιμήδη, αλλά δυστυχώς αυτό δεν επιβεβαιώθηκε», σχολίασε ο κ. Σειραδάκης.
Η τρίτη διαπίστωση έχει να κάνει με τον τρόπο κατασκευής του δείκτη της σπειροειδούς έλικας του Μέτωνα. Αυτός δεν είναι στερεωμένος στο κέντρο της έλικας, αλλά είναι ελεύθερος να πηγαινοέρχεται για να μπορεί να παρακολουθεί τη σπείρα, όπως π.χ. ο άξονας που είχε τη βελόνα στο παλιό πικάπ δίσκων βινυλίου.
Η διδακτορική διατριβή γίνεται στο πλαίσιο υποτροφίας που χορήγησαν το 2008 οι πρυτανικές Αρχές του ΑΠΘ για τον εντυπωσιακό μηχανισμό που πριν από 2.000 χρόνια υπολόγιζε με εκπληκτική ακρίβεια τη θέση του ήλιου, της σελήνης και πιθανώς των πλανητών στον αστρικό ουρανό.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΙΓΝΑΤΙΑΔΗΣ
