Προειδοποίηση για προοπτική προσφυγής του Πατριαρχείου στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για θέματα όπως η Οικουμενικότητα, η έλλειψη νομικού καθεστώτος για το Πατριαρχείο και η Θεολογική Σχολή, συνιστά η «γνώμη» που υιοθέτησε η Επιτροπή Βενετίας, που είναι γνωστή ως θεσμοθετημένο όργανο νομομαθών του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Η «γνώμη» υιοθετήθηκε στις 13 Μαρτίου στο Στρασβούργο ύστερα από σχετικό αίτημα της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου. Στο τελικό κείμενο της «γνώμης» αναφέρεται ότι η Συνθήκη της Λωζάννης δεν θέτει κανέναν περιορισμό ως προς τη χρήση του επιθέτου «Οικουμενικό» εκ μέρους του Πατριαρχείου, ενώ σημειώνεται ότι το δικαίωμα αυτό απορρέει και από το άρθρο 9 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.
Σημειώνεται ότι «από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου δεν προκύπτει υποχρέωση των τουρκικών αρχών να προχωρήσουν στη χρήση του τίτλου αυτού όταν αναφέρονται στο Πατριαρχείο ή να το αναγνωρίσουν επισήμως. Αν οι Αρχές δεν θέλουν να χρησιμοποιούν τον τίτλο αυτόν, είναι τυπικά ελεύθερες από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση να μην το κάνουν, εφόσον δεν παρακωλύουν τρίτους να τον χρησιμοποιούν», ενώ ως προς τη συμπεριφορά της Τουρκίας, υπογραμμίζονται τα εξής:
Πέραν τούτου, η επιτροπή προειδοποιεί την Τουρκία να μην παρεμποδίσει τη χρήση της Οικουμενικότητας, διότι η παρεμπόδιση θα συνιστούσε παραβίαση της ΕΣΔΑ.
Κατά τη διαδικασία συζήτησης της «γνώμης» ήταν παρών και εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, ο υποδιευθυντής του τμήματος Συμβουλίου της Ευρώπης και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Καάν Εσενέρ. Αναφερόμενος στα περί Οικουμενικότητας, ο Τούρκος εκπρόσωπος είπε πως η Τουρκία είναι κοσμικό κράτος και δεν μπορεί να δεχθεί την Οικουμενικότητα, πράγμα που θα συνιστούσε ανάμειξη στα εσωτερικά της Ορθοδοξίας.
Αυτό όμως που έχει διάσταση προειδοποίησης για προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αφορά το νομικό καθεστώς του Πατριαρχείου στην Τουρκία. Οι τουρκικές αρχές ανέκαθεν δεν αναγνωρίζουν νομικό καθεστώς στο Φανάρι. Η επιτροπή αναφέρει ότι με βάση την Ευρωπαϊκή Σύμβαση, πρέπει να αναγνωριστεί νομικό καθεστώς.
Το τρίτο ζήτημα είναι η Θεολογική Σχολή, αφού η επιτροπή κάνει λόγο για ανάγκη επαναλειτουργίας στο πλαίσιο του άρθρου 9 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης περί θρησκευτικών ελευθεριών.
Τέλος, παραβίαση της Ευρωπαϊκής Σύμβασης χαρακτηρίζει η επιτροπή και το γεγονός ότι οι τουρκικές αρχές θέτουν τον όρο της τουρκικής ιθαγένειας για τους κληρικούς του Πατριαρχείου.
http://www.enet.gr/?i=issue.el.home&date=15/03/2010&id=141306
