Καιρός να ξεφύγουμε από έννοιες ξεπερασμένες που θέλουν το μουσείο ένα κτίριο με δεκάδες προθήκες και χιλιάδες αντικείμενα, τα οποία παρουσιάζονται στον επισκέπτη προσφέροντάς του την ευκαιρία μόνο μιας παθητικής περιήγησης.
Το παράδειγμα του διαφορετικού έρχεται από τις Αιγές με ένα σύνολο παρεμβάσεων στη θρυλική νεκρόπολη, που δίνουν την ευκαιρία μιας γοητευτικής περιπλάνησης σε διάσπαρτους πόλους και μαζί τη γοητεία της ανακάλυψης.
Ενα ανοιχτό μουσείο που ενοποιεί, προστατεύει και προβάλλει όλα τα μνημεία του τεράστιου αυτού αρχαιολογικού χώρου του οποίου μικρό τμήμα έχει ανασκαφεί και μόνο οι βασιλικοί τάφοι της συστάδας τού Φιλίππου Β΄ είναι επισκέψιμοι και προβεβλημένοι.
Ωστόσο, οι 200.000 επισκέπτες που φτάνουν έως εκεί κάθε χρόνο -παρότι ούτε ουσιαστικές παρεμβάσεις έχουν γίνει ούτε σωστή εκμετάλλευση- δείχνουν ότι «διψούν» να μάθουν κάθε πληροφορία σχετική με την αρχαία μακεδονική μητρόπολη και τους πρωταγωνιστές της.
Αυτή την εκκρεμότητα θα τακτοποιήσει το Πολυκεντρικό Μουσείο Αιγών στο οποίο το κοινό μέσα από ένα μεγάλο ανοιχτό περίπατο θα περιηγείται στα μνημεία και το φυσικό τοπίο, θα κάνει στάσεις σε στέγαστρα και διαδρομές, θα ταξιδεύει στο περιβάλλον και την ιστορία και θα μπορεί να έχει άμεση αίσθηση του χώρου όπου έζησαν, περπάτησαν και δραστηριοποιήθηκαν ο Φίλιππος Β΄ και ο γιος του Αλέξανδρος.
Η ενθουσιώδης όμως και δραστήρια αρχαιολόγος, η Αγγελική Κοτταρίδη, υπεύθυνη για τη μελέτη όλων αυτών των παρεμβάσεων, ένα master plan στην ουσία που ορίζει τις αρχές όλων όσα θα πραγματοποιηθούν στον αρχαιολογικό χώρο (χρήματα να βρεθούν και όλα γίνονται), έχει κι άλλα σχέδια.
Εικονικό μουσείοΟπως το Εικονικό Μουσείο Μέγας Αλέξανδρος που θα μας ταξιδεύει στον τόπο που γεννήθηκε και μεγάλωσε ο αρχαίος στρατηλάτης, δίνοντας πληροφορίες για τις ρίζες της δυναστείας του αλλά και τη μεγάλη πορεία του, η οποία εξακολουθεί να συναρπάζει τους ανθρώπους.
Η Ελλάδα, αντί να συνεισφέρει στα προγράμματα άλλων, δανείζοντας αρχαιότητες σε περιοδικές εκθέσεις και επιτρέποντας λήψεις στους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία της, μπορεί να προχωρήσει με τρόπο υπεύθυνο και καθοριστικό στην ουσιαστική διαχείριση της μνήμης και της κληρονομιάς της, είναι το επιχείρημα της αρχαιολόγου.
Δύο θα είναι τα επίπεδα λειτουργίας του εικονικού μουσείου: το Διαδίκτυο μέσω ενός portal και ο φυσικός χώρος, στο μουσείο των Αιγών, μέσω της αίθουσας προβολών ρεαλιστικής απεικόνισης. Αλλωστε όπως τονίζει η δρ Κοτταρίδη, «στις Αιγές δολοφονήθηκε ο Φίλιππος Β΄ και ανακηρύχθηκε βασιλιάς ο Μέγας Αλέξανδρος και από εδώ την άνοιξη του 334 π.Χ. ξεκίνησε -σύμφωνα με τον Αρριανό-, με γιορτές και θυσίες στους θεούς η μεγάλη εκστρατεία που άλλαξε την ιστορία του κόσμου».
Το έργο είναι μια συντονισμένη προσπάθεια συγκέντρωσης όλων των γνωστών πηγών, ερμηνειών και προσεγγίσεων, με στόχο την παραγωγή και τη σύνθεση πολιτιστικού περιεχομένου σχετικού με τη ζωή και το έργο του Μ. Αλεξάνδρου στον παγκόσμιο πολιτισμό. Για να αποφευχθούν ιστορικές στρεβλώσεις και ανακρίβειες αλλά και να παρουσιαστεί η ιδέα της ελεύθερης και ισότιμης συνύπαρξης των διαφορετικών πολιτισμών. «Παράλληλα θα αποτελέσει ένα νέο έναυσμα για διαπολιτισμικές επαφές και ανταλλαγές με τα κράτη της βόρειας Αφρικής και της Ασίας».
Μπάζα και σκουπίδιαΗ μελέτη εγκρίθηκε μετ’ επαίνων από το ΚΑΣ, το οποίο ενημερώθηκε και για την εικόνα και τα προβλήματα του αρχαιολογικού χώρου των Αιγών.
Eκτός από τη βασιλική συστάδα Α και το ανάκτορο στο οποίο γίνονται εργασίες συντήρησης και ανάδειξης, όλα τα υπόλοιπα μνημεία και τα κατάλοιπα προστατεύονται με πρόχειρα στέγαστρα από λαμαρίνες. Οι παρεμβάσεις υποτυπώδεις ή ανύπαρκτες. Από τους 540 τύμβους ελάχιστοι έχουν ανασκαφεί, ενώ η έλλειψη περίφραξης έχει ως αποτέλεσμα να συσσωρεύονται σκουπίδια και μπάζα. Η προσπέλαση προς το ανάκτορο και την ταφική συστάδα των βασιλισσών από τα δυτικά είναι ανεπιτυχής, αφού δεν ανταποκρίνεται στη δομή της αρχαίας πόλης, ενώ η ελληνιστική ταφική συστάδα Huezey - Μπέλλα, τα παλαιοχριστιανικά και υστεροβυζαντινά μνημεία δεν συνδέονται με τον υπόλοιπο αρχαιολογικό χώρο.
Οι αποθηκευμένοι θησαυροί των βασιλικών τάφων, πάνω από 30.000, παραμένουν άγνωστοι στο ευρύ κοινό που δεν μπορεί να αγοράσει ούτε τον οδηγό του μουσείου. Ακόμη να εκδοθεί από το ΤΑΠΑ!
Την ουσιαστική έλλειψη παρεμβάσεων στον χώρο καλύπτει η μελέτη, με περιφράξεις, πεζογέφυρες, φυτεύσεις, ανασκαφές στους τύμβους με το κοινό θεατή. Για να είναι και αληθινά γοητευτική η περιπλάνηση στη χώρα των Αιγών.
εφημ. Καθημερινή Εικονικό μουσείο και αρχαιολογικό πάρκο στις Αιγές
