Η καθιέρωση από τον ΟΗΕ της 17ης Ιουνίου ως Παγκόσμιας Ημέρας κατά της Ερημοποίησης και της Ξηρασίας, επιβεβαιώνει ότι το φαινόμενο δεν περιορίζεται μόνο στις γνωστές μας ερήμους, αλλά απειλεί και πολλές άλλες περιοχές της γης. Είναι γνωστό ότι η μετατροπή των εύφορων εδαφών σε έρημο, με κύριο ένοχο τον άνθρωπο, προκαλεί μείωση ή απώλεια της βιολογικής και οικονομικής παραγωγικότητας της γης.
Η ερημοποίηση και η υποβάθμιση του εδάφους πλήττουν το ένα τρίτο της επιφάνειας της Γης, αποτελώντας απειλή για την επιβίωση, την ευημερία και την ανάπτυξη σχεδόν ενός δισεκατομμυρίου ανθρώπων. Αντιμέτωποι με μακρές περιόδους ξηρασίας, πείνας και ολοένα μεγαλύτερης φτώχειας, πολλοί έχουν μόνο μία επιλογή: να εγκαταλείψουν τα εδάφη τους. Υπάρχουν ήδη 24 εκατομμύρια περιβαλλοντικοί μετανάστες. Ο αριθμός αυτός μπορεί να ανεβεί στα 200 εκατομμύρια έως το 2050.
Η ερημοποίηση της γης έχει ως αποτέλεσμα ανυπολόγιστες απώλειες σε γεωργικό και κτηνοτροφικό εισόδημα, καθώς επίσης και τη ραγδαία χειροτέρευση του περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής γενικότερα.
Τα τελευταία 40 χρόνια, σχεδόν το ένα τρίτο των αγροτικών εκτάσεων της γης έχει καταστεί μη παραγωγικό και κατά συνέπεια έχει εγκαταλειφθεί, ενώ σχεδόν τα τρία τέταρτα των βοσκοτόπων εμφανίζουν σημάδια ερημοποίησης. Η κλιματική αλλαγή είναι ένας επιβαρυντικός παράγοντας ωστόσο δεν είναι ο μόνος. Πιο συγκεκριμένα, είναι απαραίτητη η αναθεώρηση των αγροτικών πρακτικών μας, καθώς και του τρόπου διαχείρισης των υδάτινων πόρων μας.
Η γεωργία σε συνδυασμό με την αύξηση της κτηνοτροφίας απορροφούν το 70 τοις εκατό της κατανάλωσης του γλυκού νερού ενώ ευθύνονται για το 80 τοις εκατό της αποψίλωσης των δασών. Η αυξανόμενη ζήτηση για καλλιέργειες που χρησιμοποιούνται για ζωοτροφές και βιοκαύσιμα θα ασκήσει μεγαλύτερη πίεση σε αυτούς τους σπάνιους πόρους, αν δεν ληφθούν μέτρα για την αειφόρο διαχείρισή τους.
Το 35% της ελληνικής γης εξακολουθεί να κινδυνεύει από το φαινόμενο της ερημοποίησης επισημαίνουν Ελληνες επιστήμονες. Στο κόκκινο βρίσκονται η Ανατολική Στερεά, η Ανατολική Πελοπόννησος, η Κρήτη, τα Δωδεκάννησα, η Θεσσαλία και οι Κυκλάδες, καθώς τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί μεγάλη μείωση των βροχοπτώσεων. Το φαινόμενο ενισχύεται επίσης απο την υπεράντληση υδάτων.
Στην Ελλάδα, υπολογίζεται ότι περίπου 3 εκατομμύρια στρέμματα αγροτικής γης θα έπρεπε να αποσυρθούν από την παραγωγή, καθώς δεν μπορούν πλέον να αποδώσουν, ενώ 4,5 εκατ. στρέμματα αντιμετωπίζουν πρόβλημα διάβρωσης.
«Με αφορμή την ημέρα αυτή στέλνουμε το μήνυμα ότι η γεωργία, ως θεματοφύλακας της υπαίθρου και παραγωγός δημοσίων αγαθών, μπορεί να αποτελέσει την απάντηση στην πρόκληση που ονομάζεται ερημοποίηση. Με τη σωστή και ολοκληρωμένη διαχείριση των υδατικών πόρων - μέσα και από το πρίσμα του Ευρωπαϊκού θεσμικού πλαισίου - μπορεί να επιτευχθεί μια ορθολογική αντιμετώπιση του προβλήματος της ξηρασίας και της ερημοποίησης γενικότερα.
Η εφαρμογή ορθών γεωργικών πρακτικών με σεβασμό στο περιβάλλον συντελούν επίσης στην άμβλυνση του φαινόμενου και στη διασφάλιση και διαφύλαξη των φυσικών πόρων για τις επόμενες γενιές.
Χαράζουμε μια νέα κατεύθυνση για την 'πράσινη' ανάπτυξη και την αειφορία» τονίζει στο μήνυμά της για την ημέρα η ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης.
