Πολλά μαζί τοποθετημένα σε ομοιώματα σπιτιών. Χιλιάδες σκόρπια, σε διάφορα μεγέθη και υλικά, τα περισσότερα όρθια, με διακριτά τα μάτια, τη μύτη, το στόμα και σαφώς τονισμένα τα χαρακτηριστικά του φύλου.
Τα ειδώλια της Νεολιθικής εποχής, καθώς διασχίζουν τις χιλιετίες για να φθάσουν ως εμάς, μιλούν κατά κύριο λόγο για γυναίκες. Με τονισμένα στήθη, εγχάρακτο ηβικό τρίγωνο και ευτραφείς γλουτούς, παριστάνονται πιο ψηλές και πιο δυνατές από τους άνδρες.
Στην εντυπωσιακή έκθεση που εγκαινιάζεται σήμερα στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης με τίτλο «Το ξεχασμένο παρελθόν της Ευρώπης- Η κοιλάδα του Δούναβη (5000-3500 π.Χ.)» τα χρυσά αντικείμενα μπορεί να έχουν τον πρώτο λόγο, ειδικά όταν ένα από αυτά, μια ανθρωπόμορφη φιγούρα, ειδώλιο δηλαδή και πάλι, συνοδεύεται από την πληροφορία ότι ζυγίζει ένα κιλό(!), τα σιδερένια εργαλεία μπορεί να ξαφνιάζουν με την τελειότητα της κατασκευής τους, καθώς μοιάζει να βγήκαν από σύγχρονο μηχάνημα και τα τεράστια ζωγραφιστά αγγεία να προκαλούν απορία για τη χρήση τους, ωστόσο τα ειδώλια, μιλώντας για τον άνθρωπο έστω και με αφαιρετικές γραμμές, στήνουν γέφυρα επικοινωνίας κατευθείαν με το παρελθόν.
Για την ερμηνεία των γυναικείων ειδωλίων σε αυτή την ξεχασμένη εποχή πολύς λόγος έχει γίνει. Η Μητέρα-θεά είναι η επικρατέστερη εκδοχή καθώς τα χαρακτηριστικά τους παραπέμπουν στη συμβολική έννοια της γονιμότητας. Ηταν παιχνίδια, λένε άλλοι- μάλιστα, ένα από τα ειδώλια της έκθεσης... κουδουνίζει.
Ο καθηγητής κ. Γ. Χουρμουζιάδης, πάλι, έχει προτείνει τη θεωρία της χρήσης τους ως ιδεογραφικών συμβόλων ενός πρώιμου συστήματος γραφής. Οποια και αν είναι η απάντηση, η ιδιαίτερη σημασία της γυναίκας σε αυτές τις μακρινές εποχές παραμένει.
Διακόσια σπουδαία αντικείμενα από 22 μουσεία (Ρουμανία, Βουλγαρία, Μολδαβία) και 90 που προέρχονται από τον ελλαδικό χώρο της ίδιας εποχής συγκροτούν την έκθεση που παρουσίασαν χθες ο διευθυντής του Κυκλαδικού Μουσείου κ. Νίκος Σταμπολίδης και η πρόεδρος του Ιδρύματος Ν. Π. Γουλανδρή κυρία Σάντρα Μαρινοπούλου, καθώς και εκπρόσωποι των ξένων μουσείων, ενώ ο επιμελητής δρ Νίκος Παπαδημητρίου έκανε την ξενάγηση.
ΠΟΥ ΚΑΙ ΠΟΤΕ
Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, Βασιλίσσης Σοφίας και Ηροδότου 1, τηλ. 210 7228.321-3.
Διάρκεια: από 7 Οκτωβρίου ως 10 Ιανουαρίου 2011.
Το Βήμα
