Του Τάσου Σαραντή- ΗμερησίαΕδώ και πολλά χρόνια οι επιστήμονες πίστευαν ότι το αποκλειστικό λίκνο της ανθρωπότητας υπήρξε η Αφρική και ότι η Ευρώπη δεν έπαιξε κάποιο σημαντικό ρόλο. Ομως μια εντυπωσιακή ανακάλυψη, στη Γεωργία, έξι αρχαίων σκελετών ηλικίας 1,8 εκατ. ετών απειλεί να ανατρέψει αυτή την κυρίαρχη θεωρία για την ανθρώπινη εξέλιξη με μόνη κοιτίδα τη «μαύρη ήπειρο».
Σε κάθε περίπτωση, κάνει ακόμα πιο μπερδεμένη την ήδη πολύπλοκη προϊστορία των ανθρώπων, τόσο της κοιτίδας όσο και της σταδιακής εξάπλωσής τους. Σύμφωνα με μια εκτίμηση, η νέα πολύ σημαντική ανακάλυψη δείχνει ότι ένα στάδιο-κλειδί για την ανθρώπινη ανάπτυξη μπορεί να μην έλαβε χώρα στην Αφρική, αλλά στην περιφέρεια της Ευρώπης, καθώς τα οστά των Γεωργιανών ανθρωπιδών (πρώιμων ανθρώπων) υποδηλώνουν ότι οι πρώτοι πρόγονοί μας που περπάτησαν όρθιοι, δηλαδή οι homo erectus, δεν το έκαναν στην Αφρική, αλλά στην Ευρασία. Τα οστά, που περιλαμβάνουν κρανία και δόντια σε απίστευτα καλή κατάσταση, είναι τα πιο παλαιά που έχουν ποτέ βρεθεί εκτός Αφρικής.
Πρώϊμοι
Ανήκουν σε μια φυλή κοντών πρώιμων ανθρώπων (με ύψος 1,44 - 1,50 εκατοστά), με μικρούς πρωτόγονους εγκεφάλους (μισούς σε μέγεθος σε σχέση με τους σημερινούς), οι οποίοι περπατούσαν και έτρεχαν όπως οι σημερινοί άνθρωποι.
Τα οστά βρέθηκαν μαζί με πέτρινα εργαλεία, υπολείμματα ζώων και φυτών, πράγμα που πιθανότατα σημαίνει ότι εκείνοι οι πρόγονοί μας κυνηγούσαν και έτρωγαν ζώα.
Η ανακάλυψη, σύμφωνα με μια νέα εκτίμηση, δείχνει ότι οι αρχαίοι πρόγονοι του ανθρώπου εγκατέλειψαν την Αφρική για να εξερευνήσουν τον κόσμο, περίπου 800.000 χρόνια νωρίτερα απ’ ό,τι πίστευαν μέχρι τώρα οι επιστήμονες. Στη συνέχεια επέστρεψαν στην Αφρική, όπου, εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια αργότερα, εξελίχτηκαν στους σύγχρονους ανθρώπους (homo sapiens) και ξεκίνησαν μια δεύτερη μετανάστευση για να εξαπλωθούν στην Ευρώπη και την Ασία.
Με βάση το νέο αυτό σενάριο, δεν αμφισβητείται μεν (τουλάχιστον όχι ακόμα) η Αφρική ως αρχική κοιτίδα της ανθρωπότητας, αλλά η Γεωργία θέτει υποψηφιότητα για λίκνο των πρώτων Ευρωπαίων, καθώς και του homo erectus. Ορισμένοι επιστήμονες πιστεύουν ότι τα οστά δείχνουν ένα νέο είδος ανθρώπου (homo georgicus) και άλλοι ότι παραπέμπουν στην εξέλιξη του πρώτου homo erectus.
Θεωρία
Οι επιστήμονες πίστευαν μέχρι τώρα ότι οι πρώτοι άνθρωποι (homo habilis) εξελίχτηκαν στην Αφρική πριν περίπου 2,5 εκατ. χρόνια.
Ακολούθησαν οι ψηλότεροι «όρθιοι» άνθρωποι (homo erectus) που έφυγαν από την Αφρική για να αποικίσουν την Ευρασία, ώσπου σταδιακά εξαφανίστηκαν στις εκτός Αφρικής περιοχές. Ομως στην Αφρική επιβίωσαν και σταδιακά περίπου, πριν 200.000 χρόνια, εξελίχτηκαν στον homo sapiens, ο οποίος πριν 60.000 - 120.000 χρόνια (οι εκτιμήσεις διαφέρουν) ξεκίνησε το δεύτερο μεταναστευτικό κύμα προς την Ευρασία.
Η νέα ανακάλυψη, στην περιοχή του μεσαιωνικού χωριού Ντμανίσι στους πρόποδες του Καυκάσου της Γεωργίας, υποδηλώνει ότι είτε ο homo erectus έφυγε από την Αφρική πολύ νωρίτερα και έζησε για μεγαλύτερο διάστημα στην Ευρασία, είτε τελικά εξελίχτηκε στην Ευρασία από όπου επέστρεψε πίσω στην Αφρική.
