Του Τάσου Σαραντή
Βρετανοί επιστήμονες ανακάλυψαν για πρώτη φορά έναν κανονικό υποθαλάσσιο ποταμό μεγάλων διαστάσεων, που κυλάει στον βυθό της Μαύρης Θάλασσας. Ο ποταμός, όπως και οι επιφανειακοί ποταμοί, έχει κανονική κοίτη, παραποτάμους, ρεύματα, ακόμη και καταρράκτες και αν βρισκόταν στην επιφάνεια της γης θα κατατασσόταν ως ο έκτος μεγαλύτερος ποταμός του πλανήτη.
Ο ποταμός βρίσκεται σε βάθος μέχρι 35 μέτρα σε μερικά σημεία, έχει μήκος περίπου 60 χλμ., πλάτος γύρω στα 800 μ., το νερό του κυλάει με ταχύτητα περίπου 6,5 χλμ. την ώρα, ενώ γύρω στα 22.000 κυβικά μέτρα νερού ρέουν μέσα από αυτόν κάθε δευτερόλεπτο, ποσότητα 10 φορές μεγαλύτερη σε σχέση με τον μεγαλύτερο ευρωπαϊκό ποταμό, τον Ρήνο. Ο όγκος νερού που μεταφέρει, είναι 350 φορές μεγαλύτερος από του Τάμεση στο Λονδίνο και, αν βρισκόταν στην επιφάνεια, θα ήταν ο έκτος μεγαλύτερος ποταμός του πλανήτη μας από άποψη όγκου νερού που ρέει δια μέσου αυτού.
Αλμυρό νερό
Ο ποταμός μεταφέρει πολύ αλμυρό νερό και ιζήματα και είναι ο μόνος ενεργός υποθαλάσσιος ποταμός που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα. Έχει δημιουργηθεί καθώς αλμυρό νερό εισδύει από τη Μεσόγειο στο Στενό του Βοσπόρου και από εκεί στη Μαύρη Θάλασσα (Εύξεινο Πόντο), που έχει ύδατα με μικρότερη περιεκτικότητα σε αλάτι. Η διαφορά αυτή στην ποσότητα του αλατιού αναγκάζει το πιο πυκνό νερό της Μεσογείου να ρέει συνεχώς σαν ένα ποτάμι κατά μήκος του βυθού της Μαύρης Θάλασσας και, στην πορεία των αιώνων, να έχει σκάψει ένα κανάλι με όχθες. Το νερό του ποταμού είναι πιο αλμυρό και συνεπώς πιο πυκνό από το υπόλοιπο νερό γύρω του.
Το νερό του υποθαλάσσιου ποταμού διασχίζει τον καθοδικό βυθό που είναι κοντά στις ακτές και σιγά-σιγά χύνεται στην άβυσσο της Μαύρης Θάλασσας, όπως ένας επίγειος ποταμός που διασχίζει την ξηρά με καθοδική φορά και χύνεται τελικά στη θάλασσα. Οι επιστήμονες εδώ και καιρό υποπτεύονταν ότι είναι δυνατό να σχηματιστούν ποτάμια στους βυθούς, καθώς οι έρευνες με σόναρ είχαν αποκαλύψει υποθαλάσσια κανάλια-μαιάνδρους σε πολλούς ωκεανούς.
Τα μεγαλύτερα κανάλια έχουν βρεθεί στον Ατλαντικό, στα ανοικτά των ακτών της Βραζιλίας, όπου εκβάλλει ο Αμαζόνιος. Ποτέ όμως μέχρι σήμερα δεν είχε εντοπιστεί κάποιο ρεύμα νερού να διασχίζει ένα τέτοιο κανάλι. Τα περισσότερα υποθαλάσσια κανάλια πιστεύεται ότι σχηματίστηκαν όταν το επίπεδο των θαλασσών ήταν πολύ χαμηλότερο. Ορισμένα από αυτά τα κανάλια έχουν μήκος 4 χλμ. και πλάτος αρκετών χιλιομέτρων.
Κανάλι
Το κανάλι-ποτάμι της Μαύρης Θάλασσας είναι μικρότερο από αυτά του Ατλαντικού, είναι όμως το πρώτο όπου αποδεικνύεται ότι νερό μπορεί να ρέει μέσα από αυτά τα κανάλια, όπως στα κανονικά επιφανειακά ποτάμια. Η ανακάλυψη του υποθαλάσσιου ποταμού πραγματοποιήθηκε από ερευνητές της σχολής Γεωεπιστημών και Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου του Λιντς, υπό τον δρα Νταν Πάρσονς, οι οποίοι χρησιμοποίησαν ένα ρομποτικό υποβρύχιο που μελέτησε το βυθό κοντά στην Τουρκία.
