Μια από τις σημαντικότερες αποστολές στην ευρωπαϊκή διαστημική ιστορία θα εκτοξευθεί από τη Γαλλική Γουϊάνα. Δύο πρωτοποριακά τηλεσκόπια, συνολικής αξίας 1,9 δισεκατομμυρίων ευρώ, πρόκεται να σταλούν στο Διάστημα με πύραυλο Αριάν.
Τα διαστημικά παρατηρητήρια Χέρσελ και Πλάνκ θα μελετήσουν τον ουρανό για αναζήτηση νέων πληροφοριών σχετικά με την προέλευση και την εξέλιξη του σύμπαντος. Η διάρκεια πτήσης από το νησί Κουρού μέχρι το Διάστημα θα διαρκέσει λιγότερη από μισή ώρα.
Στη συνέχεια, οι δύο δορυφόροι θα αποχωριστούν από τον πύραυλο σε ύψος περίπου έντεκα χιλιάδων χιλιομέτρων από την επιφάνεια της Γης και θα ακολουθήσουν διαφορετικά μονοπάτια ωσότου φτάσουν στο σημείο απ' όπου θα πραγματοποιούν τις παρατηρήσεις τους, σε απόσταση 1,5 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τον πλανήτη.
«Είναι το αποτέλεσμα σκληρής δουλειάς πολλών χρόνων και χιλιάδων επιστημόνων και μηχανικών από όλη την Ευρώπη», δήλωσε ο γενικός διευθυντής της ESA, Ζαν-Ζακ Ντορντέν. «Η τεχνολογία που χρησιμοποιούν οι δύο δορυφόροι είναι μοναδική, όπως και η επιστήμη και η γνώση που περιμένουμε να προσφέρουν"
Το Χέρσελ είναι το μεγαλύτερο τηλεσκόπιο που έχει σταλεί ποτέ στο Διάστημα. Το κάτοπτρο του, διαμέτρου 3,5 μέτρων είναι μιάμιση φορές μεγαλύτερο από το αντίστοιχο του Hubble, ενώ είναι κατασκευασμένο από ειδικό κεραμεικό υλικό που μειώνει το βάρος του. Το τηλεσκόπιο έχει τη δυνατότητα να δει πολύ μακριά στο διάστημα χάρη στην ευαισθησία του στο υπεριώδες φάσμα, και να δει τους γαλαξίες που κυριαρχούσαν όταν το Σύμπαν είχε το ένα πέμπτο της σημερινής του ηλικίας. Πρόκειται για την χρονική περίοδο της κοσμικής ιστορίας που ο σχηματισμός των άστρων διένυε την πιο γόνιμη περίοδο.
«Το Χέρσελ θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε πολλά περισσότερα πράγματα για τον σχηματισμό των αστεριών και με αυτό τον τρόπο να καταλάβουμε και τον σχηματισμό του δικού μας ήλιου και του πλανητικού συστήματος.», ανέφερε σε συνέντευξη του ο Δρ. Γκόραν Πίλμπρατ, επιστήμονας της ESA. Το τηλεσκόπιο έχει ενσωματωμένη μια τεράστια δεξαμενή ηλίου, που θα χρησιμοποιηθεί για να ψύχει τα όργανα του στο απόλυτο μηδέν, ώστε να μην εκπέμπονται παρεμβολές όταν θα παρατηρεί τον ουρανό.
Καταγραφή του αρχαιότερου φωτός
Το Πλανκ είναι ένα ερευνητικό τηλεσκόπιο. Στόχος του είναι η χαρτογράφηση του ουρανού στο φάσμα των μικροκυμάτων, ενώ θα κάνει τις πιο λεπτομερείς μετρήσεις της Ακτινοβολίας Κοσμικού Υπόβαθρου (CMB). Το CMB είναι το αρχαιότερο φως στο Σύμπαν, βρίσκεται παντού γύρω μας ενώ υπολογίζεται ότι υπάρχει 380.000 χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη.
Οι επιστήμονες θεωρούν ότι υπάρχουν θερμοκρασιακές διαφοροποιήσεις σε αυτή την αρχέγονη πηγή θερμότητας, που μπορεί να παρέχει μοναδική γνώση σχετικά με την αρχική δομή του σύμπαντος. Το Πλανκ θα είναι το κατά σειρά τρίτο διαστημόπλοιο που θα μελετήσει την CMB, και πρώτο της ESA.
«Το Πλανκ έχει την πιο ακριβή όραση, διαθέτει τα πιο ευαίσθητα όργανα και το μεγαλύτερο εύρος συχνοτήτων και για αυτό το λόγο θεωρούμε ότι θα κάνει το επόμενο μεγάλο βήμα», εξηγεί ο Δρ. Γιαν Τάουμπερ, επιστήμονας της ESA. «Θα μας επιτρέψει να εντοπίσουμε όλα τα βασικά χαρακτηριστικά του σύμπαντος με πολύ μεγάλη ακρίβεια, την ηλικία του, την εξέλιξή του, τη γεωμετρία του, κλπ».
Τεράστια επένδυση
Τα Χέρσελ και Πλανκ είναι δύο ξεχωριστά επιστημονικά όργανα, αλλά αναπτύχθηκαν ως μέρος κοινού προγράμματος της ESA. Η κατασκευή τους ήταν πρωτοβουκλία της Γάλλο-Ιταλικής κοινοπραξίας Thale Alenia Space, με τη συμμετοχή περισσότερων από εκατό διαφορετικών εταιρειών, μεταξύ των οποίων η EADS Astrium.
www.kathimerini.gr με πληροφορίες BBC